صادرات به ارمنستان
ایران و ارمنستان دو عضور اتحادیه اقتصادی اوراسیا هستند که همواره با هم روابط بسیاری خوبی از نظر سیاسی و اقتصادی داشته‌اند. حجم صادرات به ارمنستان و واردات از این کشور از زمان استقلال ارمنستان از شوروی سابق به طور مداوم رو به افزایش بوده است. وجود مرز زمینی مشترک بین ایران و ارمنستان نیز ، کار حمل‌ونقل زمینی کالاها را برای صادرات به ارمنستان ، آسان کرده است.
صادرات به ارمنستان
بیشتر بخوانید تا بیشتر بدانید : قواعد صادرات با کشورهای همسایه
اطلاعات عمومی کشور ارمنستان
ارمنستان یکی از همسایه‌های شمالی کشور ایران است. این کشور در حدود سه میلیون نفر جمعیت دارد و با وجود این جمعیت کم، بازاری مناسب برای کالاهای ایرانی است. دو کشور ایران و ارمنستان دارای ۴۴ کیلومتر خط مرزی مشترک هستند. این دو کشور همچنین دارای یک گذرگاه مرزی مشترک در ناحیه نوردوز-آگاراک هستند و حمل‌ونقل زمینی کالاها بین دو کشور از این ناحیه انجام می‌شود.
بر اساس اطلاعات بانک جهانی، اقتصاد ارمنستان از زمان استقلال دستخوش دگرگونی عمیقی شده است. رشد پایدار، اصلاحات اقتصادی بلندپروازانه و سرمایه‌گذاری‌های خارجی، فضایی مناسب را برای فعالیت‌های اقتصادی در این کشور ایجاد کرده است.
اقتصاد این کشور بین سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۹ به‌سرعت رشد کرد و نرخ رشد تولید ناخالص داخلی سالانه به‌طور متوسط ۶.۸ درصد بود. سیاست‌های اقتصاد کلان محتاطانه به ایجاد شرایط ثبات اقتصاد کلان و بهبود محیط کسب‌وکار پس از اصلاحات سیاسی در سال ۲۰۱۸ کمک کرد.
با این حال، در سال ۲۰۲۰ شوک‌های دوگانه همه‌گیری ویروس کرونا و رویارویی نظامی با کشور آذربایجان، توسعه اقتصادی ارمنستان را کند کرده است. واکنش مالی دولت به همه‌گیری ویروس کرونا شامل: ارائه بسته‌های کمک‌هزینه‌ای و برخی معافیت‌های مالیاتی بود. کشور کوچک ارمنستان در سال ۲۰۱۹ رتبه صد و بیست و نهم را از نظر تولید ناخالص داخلی، همین رتبه را از نظر حجم صادرات در جهان از آن خود کرد.
سیستم بانکی این کشور پیشرفته است و بسیاری از بانک‌های بین‌المللی در شهرهای این کشور شعبه دارند و می توان از روشهای پرداخت بین المللی استفاده کرد . از دیگر ویژگی‌های مهم اقتصاد ارمنستان، خصوصی بودن آن است. به‌عبارتی دولت این کشور به‌طور مستقیم در اقتصاد آن دخالت ندارد و به‌همین دلیل، فساد اداری در این کشور بسیار کاهش یافته است.
شرایط کلی صادرات و واردات ارمنستان
بیشترین کالاهای صادراتی این کشور عبارتند از: سنگ مس، طلا، تنباکو و برخی آلیاژها. کشورهای واردکننده کالاهای تولیدی این کشور نیز به‌ترتیب میزان واردات براساس ارزش کالاها به دلار عبارتند از:
روسیه با ۷۳۴ میلیون دلار
سوئیس با ۶۸۱ میلیون دلار
چین با ۲۲۰ میلیون دلار
بلغارستان با ۲۰۸ میلیون دلار
عراق با ۱۷۷ میلیون دلار
بزرگترین واردات این کشور محصولات نفت و گاز با ارزش ۳۸۵ میلیون دلار، خودرو با ارزش ۳۰۰ میلیون دلار٬ نفت پالایش شده؛ ۲۶۹ میلیون دلار، تجهیزات صوتی و تصویری با ارزش ۲۰۰ میلیون دلار و الماس با ارزش ۱۲۸ میلیون دلار بوده است. این کالاها و دیگر کالاهای مورد نیاز ارمنستان به‌ترتیب از این کشورها وارد شده‌اند:
روسیه: ۱.۴۴ میلیارد دلار
چین: ۵۲۵ میلیون دلار
گرجستان: ۳۹۸ میلیون دلار
ایران: ۳۰۰ میلیون دلار
ترکیه: ۲۵۵ میلیون دلار
صادرات به ارمنستان
بیشتر بخوانید تا بیشتر بدانید : صادرات به عراق – اطلاعات اولیه
شرایط فعلی صادرات به ارمنستان از ایران
در حال حاضر ارتباطات اقتصادی و تجاری بین ایران و ارمنستان در تمامی زمینه‌ها در سطحی مناسب قرار دارد؛ البته ارتباطات کنونی پاسخگوی نیازهای دو کشور نیست و مسئولان هردو کشور به ارتقا روابط اقتصادی و تجاری تمایل دارند.
دو کشور ایران و ارمنستان و دارای مرز زمینی جاده‌ای هستند و ارتباطات ترانسفر هوایی نیز بین آنها وجود دارد. یک خط لوله برای انتقال گاز نیز بین دو کشور فعال است.در سال‌های اخیر همواره چندصد میلیون دلار از انواع کالاهای ایرانی به ارمنستان صادر شده است و حجم تبادلات نیز رو به افزایش بوده است. تنوع این کالاها به ۸۳۰ قلم کالا می‌رسد.
وجود تفاهم‌نامه برای مراودات تجاری نیز تخفیفات گمرکی باعث شده است، صادرات کالاهای ایرانی به این کشور، طی دو سال گذشته، رشدی چهل و چهار درصدی داشته باشد. از سوی دیگر در نیمه دوم سال ۹۹ دولت ارمنستان، برخی کالاهای کشور ترکیه را مشمول ممنوعیت وارداتی قرار داد و این فرصتی عالی برای بازرگانان ایرانی برای صادرات به ارمنستان است تا نیاز بازارهای ارمنستان را با کالاهای ایرانی پاسخ دهند.
نحوه صادرات کالا از ایران به ارمنستان
صادرات کالا به ارمنستان به دلیل هم مرزی با دو استان کشور به‌صورت زمینی اجرا می‌شود و حمل‌ونقل زمینی یکی از مهم‌ترین و جدی‌ترین روشهای حمل‌ونقل کالا است. بنا بر شرایط ارائه شده تمامی محصولات وارد شده به خاک ارمنستان مشمول تعرفه گمرکی می‌شوند و رعایت قوانین برای تمامی صادرکنندگان الزامی است.
قواعد کلی صادرات به ارمنستان
بعد از انتخاب محصول برای صادرات به ارمنستان و انتخاب وسیله حمل‌ونقل کالا باید محصول در اداره گمرک ارمنستان ، ثبت شود. این کشور 5 گمرک منطقه‌ای ، 4 گمرک اختصاصی و 6 نقطه مرزی دارد که باید کالاها در این مرحله اظهار و در گمرک ثبت شود. به جز فرودگاه بین‌المللی ایروان که در خود فرودگاه این اتفاق می‌افتد. در واقع تمامی کالاهای وارد شده به قلمرو گمرکی ارمنستان ظرف 10 روز باید ثبت شود.
بعدازاین مرحله ، ترخیص مرزی در گمرک ، توسط تاجر ، صورت می گیرد. در واقع این مسئله به تسریع فرایندها کمک می‌کند. در مرز، کالاها در سه کانال چراغ قرمز، سبز و زرد تقسیم و بر مبنای سیستم الکترونیکی گمرک طبقه‌بندی می‌شوند. هر کدام از این کانال‌ها مطابق قانون ارمنستان شرایط متفاوتی دارند. در کانال سبز ، محصولات ، بدون تأیید از مرز عبور می‌کنند . کانال قرمز ، برای محصولاتی ست که مشمول تأیید مدارک و معاینه فیزیکی می‌شوند و در کانال زرد ، تنها تأیید مدارک کافی است.
کشور ارمنستان ، یک فرآیند به نام «one-stop shop»دارد ، که تاجران و صادرکنندگان برای کسب گواهی اصالت ، یک درخواست به شرکت مسئولیت محدود اکسپرتایز (Ekspertiza) ، در خزانه صنعت و معدن این کشور، ارسال می‌کنند. همچنین درصورتی‌که محصولات کارخانه‌ها بایستی گواهی مبدا و گواهی سلامت از کشور مبدأ باشد، همچنین برای دارو باید تأییدیه سازمان دارو و سلامت ارمنستان و محصولات کشاورزی ، باید تأییدیه وزارت کشاورزی را به همراه داشته باشد.
صادرات به ارمنستان
بیشتر بخوانید تا بیشتر بدانید : صادرات به ترکیه – دروازه طلایی تجارت
قوانین گمرکی در کشور ارمنستان
قوانین گمرکی کشور ارمنستان ، در چهار حوزه از تاجران و صادرکنندگان پرداخت اجباری اخذ می‌کند و این مبالغ باید به این سازمان پرداخت شوند.
بر اساس ماده 102 قانون گمرک ارمنستان ، برای صادرات به ارمنستان ، عوارض گمرک توسط صادرکنندگان پرداخت شود، مبلغ این عوارض بین 0 تا 10 درصد است.
کالاهای وارد شده به ارمنستان ، علاوه بر عوارض ، مشمول پرداخت گمرکی است و صادرکنندگان باید هزینه تشریفات گمرک، ثبت گمرک، وزن بار، هزینه فرم‌ها و مدارک را به کشور ارمنستان و اداره گمرک را پرداخت کنند. هزینه این موارد بسته به حجم مرسوله، تعداد فرم‌ها و… متغیر است.
مالیات بر ارزش‌افزوده باید حداکثر تا 10 روز کاری پس از واردات واریز شود. این مبلغ شامل 20 درصد از فعالیت‌های اقتصادی است که دولت از همه و من‌جمله واردکنندگان دریافت می‌کند.
مالیات غیرمستقیم آخرین نوع پرداخت اجباری است که دولت ارمنستان بر روی بعضی از کالاها منسوب می‌کند. این کالاها شامل کالاهای تولید داخلی و نوشیدنی‌های الکلی وارداتی، محصولات تنباکو، بنزین و سوخت‌های دیزلی است که نرخ این مالیات بر اساس نوع محصول متفاوت است.
در هنگام صادرت به ارمنستان ، توجه به این موارد و برآورد هزینه‌های آن یکی از وظایف صادرکنندگان است که عدم توجه به آن ، فرایند صادرات به ارمنستان را ، با مشکل مواجه خواهد کرد. برای دریافت مشاوره درباره صادرات به ارمنستان کافی است به وبسایت ایران گودز مارکت (IRAN GOODS MARKET) – مارکت کالاهای ایرانی ، مراجعه نمایید و راهنمایی‌های لازم را دریافت نمایید.
اصلی ترین کالاهای صادراتی ایران به ارمنستان
با این که حجم صادرات به ارمنستان ، به نسبت سایر رقبا زیاد نیست و ایران در بازار ارمنستان سهم زیادی ندارد، ولی شواهد حاکی از آن است که محصولات متنوعی از کشور ایران ، به سمت ارمنستان صادر می‌شود.
بر اساس گزارش‌های منتشر شده ، موارد زیر ، مهم‌ترین محصولاتی هستند که صادرکنندگان ایرانی محصولات ایران را به ارمنستان صادر می‌کنند :
سوخت‌های فسیلی
محصولات پلاستیکی
مواد شیمیایی معدنی و فلزات گران‌بها
محصولات سرامیکی
مواد معدنی گوگرد، آهک، خاک، نمک، گوگرد، سیمان و گچ
آهن و فولاد
هندوانه، انواع میوه و مرکبات
شیشه و ظروف شیشه‌ای
محصولات کشاورزی مانند پسته و آجیل و عسل
این موارد لیست کالاهای صادراتی ایران به ارمنستان است که برای صادرکردن پتانسیل دارند و ایران در سطح منطقه‌ای و حتی جهانی در این محصولات مزیت رقابتی دارد.
صادرات به ارمنستان
بیشتر بخوانید تا بیشتر بدانید : صادرات به افغانستان – بازاری دائمی برای کالاهای ایرانی
شرایط صادرات به ارمنستان
درصورتی‌که به فکر تجارت با ارمنستان هستید و می‌خواهید کالاهای ایران را به مقصد کشور ارمنستان صادر کنید ، باید با قوانین این کشور و صادرات در آن آشنا شوید. مواردی که در ادامه ذکر می‌شود مهم‌ترین قوانین صادرات به ارمنستان هستند و باید به آن توجه کنید.
- بر اساس قوانین ارمنستان تمامی اقلام صادر شده به این کشور مشمول اظهارنامه مالیاتی می‌شود و برای این کار 10 روز فرصت وجود دارد.
- ارمنستان سیستم جواب‌دهی صادراتی ندارد ولی باید برای تعدادی از محصولات و صنایع خاص از دولت مجوز صادرات اخذ شود. مواردی که شامل مجوز دولتی هستند عبارت‌اند از: تسلیحات، مواد هسته‌ای، موارد دارویی، گیاهانو …
- ارمنستان فقط محدودیت پذیرفته شده از سمت قطعنامه شورای امنیت ملل متحد را اعمال می‌کند.
- برای تشکیل پرونده گمرک بسته به نوع صادرات و محصولات مدارک مختلف نیاز است. اما به‌صورت کلی فرم CD1 اظهارنامه ارزش گمرکی، قرارداد تحویل گرفتن کالاها، یادداشت محموله حمل‌ونقل کالا و … اهمیت دارد و صادرکننده باید این مدارک را تهیه و تنظیم کند.
- قیمت مالیات گمرک ارمنستان ، بر اساس اصل هفتم توافق عمومی تعرفه و تجارت (GATT) سال 1994 تنظیم شده است و براین‌اساس ارزش گمرکی کالاهای صادرکننده توسط اظهارکننده تعیین می‌شود. اما اگر مدارک و اسناد کافی در این زمینه ارائه نشود، مسئولین گمرکی بر اساس اصل تعرفه و تجارت گات مبلغ آن را تعیین می‌کنند.
- کالاها و محصولات باهدف بشردوستانه و خیریه، اشیا دارای ارزش فرهنگی که موقت از کشور خارج شده‌اند، خودروهای حمل‌ونقل بین‌المللی در هنگام عبور و اجرای نقل و انتقالات و … از پرداخت هزینه‌های گمرکی معاف هستند.
- هزینه‌های گمرکی باید بر اساس واحد پول رسمی ارمنستان یعنی درام پرداخت شود. توجه داشته باشید که باید ظرف مدت سه روز پرداخت شود، در غیر این صورت به‌ازای هر روز دیرکرد مبلغ 20 درصد از کل هزینه گمرکی جریمه می‌شود.
این موارد مهم‌ترین قانون‌های صادرات به ارمنستان به‌حساب می‌آیند و تاجران ایرانی باید به این نکات توجه کنند. هرچند صادرکنندگان باتجربه می‌دانند که این قوانین تبصره و مفاد مختلفی دارند و باتوجه‌به نوع کالا، خریدار، زمان ارسال و نحوه ارسال می‌تواند تغییر کند.
مشکلات صادرات به ارمنستان
اگر چه دولت‌ها همیشه در تلاش برای تسهیل تجارت بین کشورهای مختلف هستند، اما امر صادرات همواره پیچیدگی‌های خاص خودش را دارد و فرقی نمی‌کند شما به کدام کشور صادرات انجام می‌دهد، اغلب مشکلاتی را بر سر راه خود خواهید داشت. صادرات کالا به ارمنستان نیز، از این قاعده مستثنی نیست.
از مهم‌ترین مشکلات صادرات به ارمنستان ، می‌توان نبودن تسهیلات لازم برای بازرگانان ، مدت زمان طولانی ترخیص کالا و انجام تشریفات گمرکی و مشکلات حمل و نقل کالا ، را نام برد. پیشنهاد می شود ، که امر صادرات کالا به ارمنستان را به یکی از شرکتهای مدیریت صادرات یا شرکتهای بازرگانی که در این زمینه متخصص و با تجربه هستند ، بسپارید، تا هم روند کار سریع‌تر پیش برود و هم از مشکلات صادرات به ارمنستان در امان باشید.
نکات مهم در صادرات به ارمنستان
برای موفقیت در تجارت و ارسال کالا و خدمات به ارمنستان ، باید به نکات مختلف بازاریابی، قانونی- حقوقی، اقتصادی و سیاسی توجه و به‌صورت همه‌جانبه به این مسئله نگاه کرد.لذا نکات مهم این زمینه ، موارد زیر هستند :
- قبل از هرگونه اقدامی توصیه می‌شود ، که از مشاورین و تاجران باتجربه ، مشورت گرفته و از اکوسیستم اقتصادی و قانونی ارمنستان ، اطلاعات کسب کنید. اگر به مشاورین خبره نیاز دارید ، مشاورین سایت ایران گودز مارکت ، می‌توانند در این زمینه به شما کمک کنند.
- درک فرهنگ، رفتار مردم ارمنستان و کشف ترجیحات آنها مهم است، نگاه آنها به بسته‌بندی محصول چگونه است؟ قدرت خرید آنها چقدر است و چه محصولاتی نیاز دارند؟ درک درست مردم و جامعه این کشور در صادرات درست و انتخاب درست‌تر تأثیرگذار است.
- انجام تحقیق بازار و انجام بازاریابی بین المللی در انتخاب نوع کالا ، نوع قیمت‌گذاری، زمان ورود به بازار و … مؤثر است . توصیه می‌شود از مشاورین بازاریابی و تحقیقات بازار کمک گرفته و با کمک آنها ، محصولات را برای بازار ارمنستان انتخاب کنید.
- انتخاب تأمین‌کننده، کیفیت مناسب محصول و خرید محصول به قیمت مناسب در قیمت نهایی محصول برای فروش مهم است. توصیه می‌شود در انتخاب تأمین‌کننده و قدرت تأمین آن ، دقت لازم صورت گیرد.
- اننتخاب بهترین روش حمل و نقل و دقت در انتخاب شرکت حمل و نقل بین المللی ، باتوجه به ماهیت محصول و شرایط گمرک مهم است. همچنین این امر که کالا باید از چه پایانه گمرکی ، محصول وارد کشور ارمنستان شود ، نیز مهم است.
- انتخاب خریدار درست ، نیز از موارد بسیار خاص و مهم ، در کشور مقصد است . این که خریدار شما ، با چه قیمتی از شما محصول را می‌خرد و کجا محصول را تحویل می‌گیرد ، بسیار اهمیت دارد . نوع قرارداد خریدار – بلندمدت است یا کوتاه‌مدت – هم مهم است. به همین خاطر توجه به این نکات اهمیت دارد.
این موارد شاید کافی نباشد اما در صادرات کالا به ارمنستان می‌تواند به موفقیت و سودآوری صادرکننده کمک کند ، به همین خاطر برای سؤالات فوق ، پاسخ درست پیدا کنید.
ارمنستان بازار کوچکی ست ولی برای بعضی کالاها بازار خوبی است.حضور در نمایشگاه و هیات های تجاری و سفر به ارمنستان ایده های تجاری خوبی می دهد.
در حقیقت تا بازار هدف دیده نشود و کیفیت و قیمت بصورت میدانی بررسی و پایش نشود ، کار صادرات ریسک بسیار بالایی دارد.