صادرات به پاکستان
ایران و پاکستان به عنوان دو بازیگر مهم در جنوب غربی آسیا و با داشتن مرزهای مشترک پهناور، از کشورهای تاثیرگذار منطقه ای محسوب می شوند. اما با وجود روابط تاریخی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی ایران و پاکستان و با توجه به امکانات و پتانسیل های موجود میان این دو کشور همسایه، متاسفانه حجم روابط اقتصادی و تجاری در سطح راضی کننده ای نیست. با وجود اینکه بازار بالغ بر 200 میلیون نفری پاکستان ، بازار خوبی برای بازرگانان ایرانی است اما مشکلات عدیده ای در مسیر مبادلات میان ایران و پاکستان وجود دارد. در این مقاله نگاهی به کلیات صادرات به پاکستان خواهیم داشت.
صادرات به پاکستان
بیشتر بخوانید تا بیشتر بدانید : صادرات به روسیه
معرفی پاکستان
جمهوری اسلامی پاکستان از کشورهای جنوب آسیا است . این کشور از شمال با افغانستان و چین، از شمال غربی با افغانستان، از شمال شرقی و شرق با هند و از غرب با ایران همسایه است. پاکستان از جنوب و جنوب غربی به دریای عمان محدود می شود. این کشور دارای 6 منطقهی اصلی و تعریف شده اسلام آباد، پنجاب، سند، سرحد، بلوچستان و همچنین مناطق قبایلی می شود.
وضعیت سیاسی و ساختار اداری پاکستان، شکل ناقصی از دموکراسی غربی است. هر یک ایالت ها از نظام پارلمانی خود برخوردار هستند.
پاکستان به لحاظ استراتژیک در منطقه حساسی از آسیا و در مسیر اتصال چین به مدیترانه و هند به آسیای مرکزی واقع شده است. این کشور افزون بر عضویت در سازمان ملل متحد، یونسکو، یونیسف و فائو در سازمان های زیر نیز عضویت دارد:
- غیرمتعهدها
- کنفرانس اسلامی
- آیسیسکو
- سازمان منطقه ای اکو
- عضو ناظر پیمان شانگهای
به دلیل وجود جمعیت خوب، فرهنگ نزدیک و همچنین مرز مشترک باعث شده که تجار ایرانی، پاکستان را گزینه خوبی برای صادرات کالا انتخاب کنند.
در زیر به ویژگی های جمعیتی و فرهنگی این کشور نگاهی می اندازیم:
جمعیت: 219.000.000 نفر
دین واحد: اسلام (اهل سنت)
تفکیک جمعیتی: 51 درصد مرد و 49 درصد زن
زبان رسمی: انگلیسی و اردو
شهرهای مهم: کراچی – لاهور – فیصل آباد – راولپندی – مولتان
قومیت ها: بلوچ – پشتون – پنجابی – سندی
تفکیک جمعیت به شهر و روستا: 35 درصد شهری و 65 درصد روستایی
صادرات به پاکستان
بیشتر بخوانید تا بیشتر بدانید : صادرات به عمان
اقتصادر پاکستان
ارکان اقتصادی پاکستان بر 5 رکن معدن، صنعت، کشاورزی، صید و دامداری استوار است. بیش از 68 درصد مردم پاکستان را روستائیان تشکیل می دهند و اغلب نیز به کشاورزی اشتغال دارند. از این رو، اقتصاد پاکستان بر کشاورزی استوار است. طبق اطلاعات منتشر شده، پاکستان در سال های اخیر پیشرفت چشمگیری در زمینه دامداری و دامپروری داشته است. صنعت ماهیگیری نیز 5.2 درصد از کل صادرات این کشور و به ارزش تقریبی 2.2 میلیارد روپیه را به خود اختصاص داده است.
در زیر وضعیت اقتصادی پاکستان در سال 2019 را مشاهده می کنید:
تولید ناخالص: 321.000.000 دلار
تورم: 12.42 درصد
بیکاری: 5.8 درصد
سرمایه گذاری خارجی: 1.5 میلیارد دلار
تفکیک اقتصاد: کشاورزی (22.85 درصد) – صنعت (17.99 درصد) – خدمات (52.71 درصد)
ذخایر ارزی: 15 میلیارد دلار و بیشتر
محصولات مهم معدنی: گچ – زغال سنگ – مس – نفت – سنگ های تزئینی – کرومیت – مرمر – سیلیکا – دولومیت
محصولات مهم کشاورزی: گندم – برنج – نیشکر – گوشت گاو و گوسقند – میوه و مرکبات – شیر و پنبه
محصولات مهم صنعتی: پوشاک – چرم – مصالح ساختمانی و عمرانی – وسایل پزشکی و ورزشی – کود شیمیایی – دارو
آمار کلی از صادرات و واردات پاکستان
طبق آمار منتشر شده توسط سازمان تجارت جهانی و بانک جهانی، مجموع ارزش واردات پاکستان در سال 2019 ، بالغ بر 46 میلیارد دلار بوده که نسب به سال 2017 و 2018 کاهش داشته است. با این وجود پاکستان در واردات رتبه 48 در جهان را دارد. بیشترین صادرات به پاکستان از کشورهای چین، امارات، آمریکا، عربستان و اندونزی رخ داده است.
علاوه بر این، ارزش صادرات پاکستان در سال 2019 بیش از 27 میلیارد دلار بوده است. در سال 2019 پاکستان بیشترین صادرات را به کشورهای آمریکا، چین، انگلستان، آلمان و افغانستان داشته است. طبق این آمار این کشور در امر صادرات رتبه 59 را در اختیار دارد.
اقلام وارداتی به پاکستان در سال 2019 ، طبق اعلام بانک جهانی در سه دسته بندی کلی کالاهای زیر را شامل می شود:
واسطه ای
مصرفی
سرمایه ای
10 کالای برتر صادرات به پاکستان در سال 2019 به ترتیب ارزش دلاری در ذیل آمده است:
نفت و سوخت های فسیلی (28 درصد)
قطعات کامپیوتری (10 درصد)
ماشین آلات و تجهیزات برقی (7 درصد)
آهن و فولاد (6 درصد)
مواد آلی (4.6 درصد)
وسایل نقلیه (4.3 درصد)
پلاستیک و محصولات آن (4.1 درصد)
روغن های گیاهی و حیوانی (3.5 درصد)
دانه های روغنی (2.4 درصد)
پنبه و پارچه (2.1 درصد)
صادرات به پاکستان
بیشتر بخوانید تا بیشتر بدانید : صادرات به ارمنستان
وضعیت تجارت پاکستان و ایران
همانطور که در مطالب فوق درباره آن صحبت کردیم، با وجود پتانسیل ها و شرایط حاکم، همچنان اقتصاد بین ایران و پاکستان حال خوبی ندارد و تاجران ایرانی از این فرصت همچنان استفاده درست را نبرده اند. اما با این وجود باید به صادراتی که بین این دو کشور است نگاهی کینم و بدانیم که چه محصولاتی بین این دو کشور رد و بدل می شود.
صادرات به پاکستان توسط ایران
ایران در سال های 2009 و 2010 بیشترین میزان صادرات به پاکستان را داشته که چیزی حدود 850 میلیون دلار و بالاتر از این ارقام را در آمار می توان دید. اما در سال های اخیر به شدت کاهش صادرات را می توان حس کرد که طبق آخرین آمار ایران در سال 2018، بیش از 360 میلیون دلار صادرات به پاکستان را در کارنامه تجاری خود دارد.
بنابراین بازرگانان ما باید دوباره به آن دوران طلایی صادرات با پاکستان برگردند و دولت هم باید حمایت های لازم را انجام دهد.
کالاهای صادراتی ایران به پاکستان
تحلیلگران معاونت کسب و کار اتاق ایران، در جریان بررسی صادرات 5 سال منتهی 1400 ایران به پاکستان اعلام می‌کنند. در این مقطع بیشتر کالاهایی که ایران به پاکستان صادر کرده را در 7 کد می‌توان دید.
به نقل اتاق ایران، کد اول (27) سوخت‌های معدنی، روغن‌های معدنی و محصولات حاصل از تقطیـر آنها؛ مواد قیری و موم‌های معدنی است. اما کد (72) دوم چدن، آهن و فولاد است. براساس کدهای گمرکی کد (08) میوه‌های خـوراکی؛ پوسـت مرکبـات یـا پوسـت خربـزه و همانند نیز جز محصولاتی هستند که بیشترین حجم، صادرات را به خود اختصاص دادند. بعد از آنها کد (07) سبزیجات، نباتات، ریشه و غده‌های زیرخاکی خوراکی است. این بررسی نشان میدهد، کد (09) قهوه، چای، ماته و ادویه نیز در این گروه قرار دارند. درجریان صادرات به پاکستان کد (41) پوسـت خـام غیر از پوست‌های نرم و چرم نیز جایگاه خوبی دارند. در نهایت کد(89) کشتی‌ها، قایق‌ها و شناورها هستند که آمار صادرات ایران به پاکستان را افزایش می‌دهند.
داده‌های موجود نشان میدهد، هرچند تعداد کالاهای صادراتی ایران به پاکستان هزار و 100 قلم است. اما بیشترین نقش را در صادرات 5 گروه تعرفه‌ای «سایر گازهای نفتی و هیدرو کربورهای گازی شکل میایع شده»، «قیر نفت»، « شیر خشک صنعتی از گاو که میزان مواد چرب آن بیشتر از 5.1 درصد وزنی نباشد»، «گوجه فرنگی زراعی تازه یا سرد کرده» و «پسته‌ها با پوست تازه یا خشک» دارند. این 5 قلم 39.6 درصد آمار صادرات به پاکستان را تشکیل میدهد. در واقع هر گونه چالشی در صادرات این 5 قلم منجر به سقوط صادرات به پاکستان می‌شود. داده‌های موجود نشان میدهد، در این بین 20 قلم اول شکل زیر 64.7 درصد صادرات را به خود اختصاص میدهد.
از طرفی و بر اساس آمار انتشار یافته سازمان های جهانی، در سال 2018 پاکستان بیشترین کالاهایی که از ایران وارد کرده است را در زیر می توان دید:
نفت و سوخت های فسیلی
سیب زمینی و سبزیجات
سرامیک
مرکبات – میوه و هندوانه
فولاد و آهن
محصولات معدنی و سنگ های مختلف
چرم و پوست حیوانات
کفپوش و فرش
شیشه و محصولات شیشه ای
مواد آلی
بر این اساس، کالاهایی که در این لیست هستند ، ممکن است فرق داشته باشند ولی این لیست نشان دهنده 10 محصول برتر صادراتی ایران به پاکستان را نشان می دهد که قطعا محصولات دیگری هم هستند که شما می توانید تمرکز خود را بر روی آنان بگذارید.
صادرات به پاکستان
بیشتر بخوانید تا بیشتر بدانید : صادرات به عراق – اطلاعات اولیه
قوانین گمرکی پاکستان
پاکستان از سال 1994 به عضویت سازمان تجارت جهانی درآمد و از سال 1998 تعرفه کالاهای ورودی را کاهش داد. این میزان کاهش در تعرفه گمرکی در سال 2002 به اوج خود رسید. در حال حاضر دولت پاکستان 4 گروه تعرفه شامل 5، 10، 20 و 25 درصد را برای کالاهای مختلف در نظر گرفته است.
متوسط تعرفه در حال حاضر حدود 15 درصد است که کاهش چشمگیری را نسب به سال 1994 (56 درصد) داشته است. تعرفه گمرکی برای کالاهای مصرفی 25 درصد، برای کالاهای واسطه ای 10 درصد و برای مواد خام 5 درصد می باشد.
مهم ترین نکته برای تجارت با پاکستان شناخت برخی محدودیت ها برای صادرات و واردات است که به قرار زیر هستند:
دولت فدرال مجاز است که بر اساس قوانین مصوب و بر اساس برخی شرایط خاص، ورود و خروج کالا را محدود و یا ممنوع نموده و یا حتی مقررات جدیدی وضع نماید.
دولت فدرال می تواند با اعلام رسمی تحت شرایط خاص بر هر یک از کالاهای وارداتی یا صادراتی، همان گونه که در جدول های تعرفه آمده، حداکثر به اندازه ارزش تصمیم گیری شده جهت تنظیم آن کالا عوارض وضع نماید.
هیچ کالایی بدون مجوز صادر شده از سوی مقامات رسمی و طی کردن مراحل قانونی ، اجازه صادرات و واردات ندارد.
به نقل از سایت مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، در خرداد ماه سال 1385 قانون موافقتنامه تجارت ترجیحی بین دولت ج.ا.ایران و ج.ا.پاکستان به امضاء رسید. همان طور که گفته شد، این تعرفه ترجیحی 640 قلم کالا را در بر میگیرد. گفتنی است در حال حاضر این تعرفه برای نزدیک به 120 قلم کالا اعمال می شود.
مشاوره برای صادرات به پاکستان
در شرایط موجود حاکم بر کشور همچون تحریم، باید دنبال راه حل های مناسب برای دور زدن تحریم ها و وارد کردن پول به کشور استفاده کنیم. یکی از این راه حل ها ایجاد ارتباط اقتصادی اصولی و درست و مستحکم با کشورهای همسایه است. به همین دلیل کشوری مثل پاکستان یکی از ده ها گزینه ایران برای صادرات کالا و عرضه محصولات خود به این کشور است.
کشوری که اقتصاد بسیار قوی را دارا نیست و از نظر بخش صنعتی ضعف دارد را می توان به خوبی از لحاظ صنعتی تامین کرد. پس باید تجار و بازرگانان ایرانی این موضوع را بدانند که از فرصت های پیش روی خود به نحو احسن استفاده لازم را ببرند زیرا با دارا بودن مرز بین ما و پاکستان و وجود یک اشتراک فرهنگی از سالیان دور بین بخشی از ملت ما و ملت پاکستان به راحتی می توان یک تجارت اصولی و صادرات به پاکستان را بصورت مداوم و قدرتمند را با این کشور انجام داد.
واقعیت این است که در تجارت با پاکستان ،ایران از اولویت خارج شده است.ترجیح پاکستان اینست که با آمریکا و تحریم ها درگیر نشود.عملا ایران سهمی در تجارت با پاکستان ندارد.گمرکات مشترک،سالهاست نیازمند توجه و زیرساخت در دو طرف است که متاسفانه از اولویت دولت‌ها خارج شده است.
متاسفانه این اتفاق در بسیاری از کشورها اتفاق افتاده و ترجیح کشورها و تجار اینست که با ایران کار نکنند تا مشمول تحریمها و لیست سیاه تجاری بین المللی قرار نگیرند.
برای دور زدن تحریمها،میشه بجای اشخاص اصلی از اطلاعات شخصی کارکنان یا از طریق تهاتر کالا در مرز استفاده کرد.شاید روال تجارت بین الملل اینطور نباشه ولی چاره ای نیست